NL

DRUIVENSTOK

Vorig jaar telde Nederland zo’n 165 serieuze wijnbouwbedrijven. Gezamenlijk produceerden die 9.837 hectoliter wijn. De meeste Nederlande wijngaarden bevinden zich in Zuid-Limburg, het Gelders Rivierengebied en de Achterhoek. Het totale Nedetrlandse wijnbouwareaal omvat 275 hectare. Als we de wijnoogst delen door het areaal blijkt dat elke hectare in 2022 goed was voor gemiddeld 3.577 liter wijn. Dat zijn 4.769 flessen van 75 centiliter. Nooit eerder was de Nederlandse wijnoogst zo hoog. Dat was vooral te danken aan de droge, warme en zonnige zomer van 2022. Volgens berekeningen van het KNMI was 2022 met 2.233 zonuren het zonnigste jaar ooit sinds de systematische klimaatmetingen in Nederland begonnen. Aanvankelijk, in de jaren zeventig, werden er in Nederland alleen witte druivenrassen als Müller-Thurgau, Auxerrois en Riesling geteeld. Al snel kwam daar de Pinot Gris (ook wel Pinot Grigio of Grauburgunder) bij, een ras waarvan de blauwgrijze schillen zo weinig pigment bevatten dat de wijn er hooguit amberkleurig van wordt. Sinds de milleniumwisseling neemt het areaal blauwe druivenrassen in Nederland gestaag toe, met de Regent als duidelijke koploper. Dit van oorsprong Duitse druivenras is vroegrijpend en redelijk bestand tegen meeldauw en schimmel – en daarmee ideaal voor een nog altijd relatief nat wijnbouwland als Nederland. Naarmate klimaatzones echter opschuiven en Nederland droger wordt, zullen ook blauwe druivenrassen als Pinot Noir, Cabernet Sauvignon en Merlot terrein winnen, zo is de verwachting.

Op het terras van het Nieuwe Instituut staat sinds 2016 een wijnstok (Vitis vinifera) van het blauwe druivenras Purpurea in een zwarte kunststof kuip. Het lijkt erop dat de plant het best naar zijn zin heeft want er verschijnen al een jaar of drie druiventrosjes aan. Eigenlijk is het tijd om de wijnstok te verplaatsen naar de volle grond van de Nieuwe Tuin en hem daar tot verdere wasdom te laten komen. De volgende keuze die zich dan aandient is snoeien of niet, wat in andere woorden betekent: gaan we voor een wijnstok die zoveel mogelijk druiven oplevert of laten we de plant ongemoeid verwilderen? Dat laatste past het beste bij het beheersregime en het totaalbeeld van de Nieuwe Tuin. Al zou het natuurlijk leuk zijn om in het café van het Nieuwe Instituut ooit een wijn uit eigen tuin te kunnen schenken. Maar dan is één wijnstok niet genoeg – en zeker niet van deze variëteit. Want de Purpurea is een typische sierdruif die vooral vanwege de paarsrode bladeren wordt gewaardeerd. De druiven zijn eetbaar maar niet bijzonder geschikt om wijn van te maken. De schilletjes van de Purpurea druif zijn namelijk nogal bitter.

EN

GRAPEVINE

Last year, the Netherlands had about 165 commercial winemakers. Together they produced 9,837 hectolitres of wine. Most Dutch vineyards are located in South Limburg, the Gelders river landscape and the Achterhoek. Total winegrowing acreage in the Netherlands is 275 hectares. Dividing output by acreage, each hectare in 2022 was good for an average of 3,577 litres of wine. That is 4,769 bottles of 75 centilitres. Never before Dutch wine yield has been that high. This was mainly due to the dry, warm and sunny summer of 2022. With 2,233 hours of sunshine, 2022 was the sunniest year ever since systematic climate measurements began by the Royal Netherlands Meteorological Institute (KNMI). Initially, in the1970s, only white grape varieties such as Müller-Thurgau, Auxerrois and Riesling were grown in the Netherlands. Soon, the Pinot Gris (also known as Pinot Grigio or Grauburgunder) was added, a grape variety with a blueish grey skin that contains so little pigment that the resulting wines are amber at the most. Since the turn of the millennium, the acreage of blue grape varieties in the Netherlands has been steadily increasing, with the Regent as the clear favourit. This grape variety, originally from Germany, is early maturing and reasonably resistant to moulds, making it ideal for a still relatively wet winegrowing country as the Netherlands. However, as climate zones are shifting and the Netherlands becomes drier, it is expected that blue grape varieties such as Pinot Noir, Cabernet Sauvignon and Merlot will also gain ground. Since 2016, a grapevine (Vitis vinifera) of the variety Purpurea has been on the terrace of the Nieuwe Instituut in a black plastic tub. It seems that the plant is doing fine because it has been producing clusters of blue grapes for about three years now. Actually the time has come to replant the vine somewhere in the open ground of the New Garden. The next choice that presents itself is pruning or not, which in other words means: do we go for a vine that yields as many grapes as possible or do we let the vine growing undisturbed? The latter fits best with the management regime and the overall picture of the New Garden. Although it would of course be nice if the café of the Nieuwe Instituut could one day serve a wine from its own garden. But then one vine is not enough – and certainly not of this variety. Because Purpurea is a typical ornamental grapevine that is especially appreciated for its purple-red leaves. The grapes are edible but not particularly suitable for winemaking because the skins are rather bitter.