NL

CARIBISCHE OF AZIATISCHE SPINLELIE?

Een bezoeker met Antilliaanse roots werd meteen vrolijk toen ze de bloeiende plant in een kuip op de eerste etage (‘het dek’) van het Nieuwe Instuut zag. “Dit is de plant van mijn jeugd op Sint-Maarten. Langs het tuinpad van mijn oma’s huis groeiden er nogal wat.” De plant in kwestie was volgens de bezoeker de Caribische spinlelie (Hymenocallis caribaea). Een geraadpleegde plantherkenningsapp gaf de bezoeker, tot mijn verrassing, gelijk. Want op het plantenpaspoort en de aankoopbon uit 2022 stond een heel andere soortnaam vermeld, namelijk Crinum asiaticum. Een eenduidige populaire Nederlandse benaming voor die soort ontbreekt. Op internet en in naslagwerken kwam ik namen tegen als reuzenlelie, Aziatische haaklelie en Aziatische spinlelie. Omdat de plant uiterlijk zo sterk lijkt op de Caribische spinlelie kies ik hier voor Aziatische spinlelie. Zowel de Caribische als de Aziatische spinlelie zijn meerjarige bolgewassen uit de narcisfamilie (Amaryllidaceae). Tot die familie behoren bekende plantengeslachten als Narcissus (narcis) en Galanthus (sneeuwklokje) maar ook Allium (ui, prei, knoflook), Clivia (clivia) en Hippeastrum (amaryllis). Het geslacht Hymenocallis omvat 65 soorten uit tropisch en subtropisch Noord-, Midden- en Zuid-Amerika. Het geslacht Crinum omvat zo’n 180 soorten, voornamelijk groeiend in tropisch Afrika, Azië en Oceanië. Dat in beide geslachten soorten voorkomen die worden aangeduid als spinlelies, is omdat de opzichtige bloemen van deze soorten wel wat weg hebben van grote spinnen. De zes hangende bloembladeren – zeg maar de poten van de spin – zijn aan de basis met elkaar verbonden door een vlies. De geslachtnaam Hymenocallis verwijst zelfs naar deze configuratie en is afgeleid van de Griekse woorden hymen (membraan) en kalos (mooi). Een ander opvallend kenmerk van spinlelies uit beide geslachten zijn de lange meeldraden met prominente helmstempels. Hoewel ik bezoekers niet graag tegenspreek, ga ik er toch vanuit dat de naam op het plantenpaspoort klopt en dat de plant in het Nieuwe Instituut dus een Aziatische spinlelie is. Maar bolgewassen laten zich zeer gemakkelijk verplaatsen. En wat wil het geval: in een wetenschappelijk tijdschriftartikel uit 2020 las ik dat de Aziatische spinlelie vanwege zijn decoratieve uiterlijke en farmacologische toepassingen in de loop der tijd ook in veel andere tropische regio’s is aangeplant, waaronder het Caribisch gebied. Heel misschien stonden er dus ook langs dat tuinpad in Sint-Maarten Aziatische in plaats van Caribische spinlelies.

EN

CARIBBEAN OR ASIAN SPIDER LILY?

The flowering plant in a tub on the first floor (‘deck’) of the Nieuwe Instituut was happily recognized by a visitor with Dutch Caribbean roots. “This is the plant of my childhood on Saint Martin Island. Alongside the garden path of my grandmother’s house there were growing quite a lot of them.” According to this visitor the plant was a Caribbean spider lily (Hymenocallis caribaea). Consulting a plant recognition app, confirmed to my amazement that the visitor was right. Because I knew that both plant passport and invoice from 2022 stated an entirely different species, namely Crinum asiaticum. Popular English names for this latter species are poison bulb, giant Crinum lily, and Asian spider lily. So a kind of spider lily after all, but not from the Caribbean….

Both the Caribbean and the Asian spider lily are perennial bulbous plants from the amaryllis family (Amaryllidaceae). This family includes well-known plant genera such as Narcissus (daffodil) and Galanthus (snowdrop), but also Allium (onion, leek, garlic), Clivia (clivia) and Hippeastrum (amaryllis). The genus Hymenocallis comprises 65 species from tropical and subtropical North, Central and South America. The genus Crinum comprises about 180 species, mainly found in tropical Africa, Asia and Oceania. That both genera include species that are referred to as spider lilies is because the spectacular flowers of these species resemble large spiders. The six drooping narrow petals – the legs of the spider – are connected at the base by a membrane. The genus name Hymenocallis refers to this, as it is derived from the Greek words hymen (membrane) and kalos (beautiful). Another striking feature of spider lilies from both genera are the long upright stamens with prominent anthers. Although I do not like to contradict visitors, I still assume that the name on the plant passport is correct and that the plant in the Nieuwe Instituut is therefore an Asian spider lily. But bulbous plants are very easy to move. And guess what: in a scientific article from 2020 I read that the Asian spider lily, because of its decorative value and pharmacological applications, has also been introduced in many other tropical regions, including the Caribbean. So there is a slight possibility that those plants along that garden path on Saint Martin were indeed Asian instead of Caribbean spider lilies.