NL

VLEERMUIZEN
Afgelopen nacht voor de vierde keer deze maand met een batdetector twee uur lang op vleermuissafari gegaan in de Nieuwe Tuin. Er hangt al enkele jaren een tweetal speciale vleermuiskasten aan de oostelijke gevel van het Nieuwe Instituut maar volgens mij wordt daar geen gebruik van gemaakt als paar-, kraam- en zomerverblijf. Bekend is dat vleermuizen redelijk kieskeurig zijn wat betreft het type kast (grootte van de invliegopening) en vooral de locatie (microklimaat in de kast, afwezigheid van tocht en lichtbronnen). Bij mijn eerste vleermuissafari, in de vroege uurtjes van 2 juli, viel me direct op dat in de tuin van de villa aan de Jongkindstraat 18 een verstraler staat die ‘s nachts permanent de oostgevel van het Nieuwe Instituut met de twee vleermuiskasten beschijnt. Dat vleermuizen deze kasten mijden valt dan ook alleszins te begrijpen. Dat neemt niet weg dat diverse vleermuissoorten de Nieuwe Tuin wel bezoeken als foerageergebied.

Ik heb de afgelopen maand bij drie van de vier nachtelijke safari’s vleermuisactiviteiten geregistreerd. Zowel op 2 juli als bij mijn derde safari op 20 juli pikte mijn batdetector in de Nieuwe Tuin de echolocaties op van de gewone dwergvleermuis (Pipistrellus pipistrellus) en de kleine dwergvleermuis (Pipistrellus pygmaeus). De piekfrequentie voor de gewone dwergvleermuis is 42-49 kHz, die voor de kleine dwergvleermuis is 52-60 kHz. Bij mijn tweede safari op 9 juli registreerde ik alleen de gewone dwergvleermuis. Mijn vierde safari van afgelopen nacht leverde helemaal niets op. Wellicht speelt daarbij de temperatuur een rol. De nacht van 27 op 28 juli was relatief fris dus wellicht dat de betreffende vleermuizen ervoor gekozen hebben dichter bij hun verblijfplaatsen te foerageren.

“the bat detector”

Behalve in de Nieuwe Tuin zelf heb ik ook boven de vijvers van het Nieuwe Instituut naar vleermuizen gespeurd. Ik hoopte de watervleermuis (Myotis daubentoni) aan te treffen aangezien deze soort ook boven de vijver achter Boijmans van Beuningen foerageert. De echolocatiesignalen van de watervleermuis bestrijken de band van 25 tot 80 kHz maar zijn het luidst rond de 40-45 kHz en doen onmiddellijk denken aan het geluid van een ratelend machinegeweer.

Watervleermuizen zijn vaak op het oog te spotten als ze vlak boven het wateroppervlakte rondjes vliegen. Helaas heb ik alleen bij mijn derde bezoek op 20 juli een jagende watervleermuis waargenomen, en wel boven de grote vijver van het Nieuwe Instituut. Ik betwijfel of de andere, kleinere vijver ooit één watervleermuis zal aantrekken zolang deze vijver bestraald wordt door het witte neonlicht van de gevelletters N-I-E-U-W. Pal naast deze neonletters hangt trouwens een derde vleermuiskast aan de gevel. Een slechtere plek is nauwelijks denkbaar!

EN

BATS
Last night went on a two-hour bat safari in the New Garden for the fourth time. For several years two special bat boxes have been hanging on the eastern facade of the Nieuwe Instituut, but I don’t think they are used as a mating, maternity and summer residence. Bats are fairly picky with regard to the type of box (size of the entrance opening) and especially the location (microclimate in the box, absence of draft and light). During my first bat safari, in the early hours of July 2, I immediately noticed that there is a spotlight in the garden of the villa at 18 Jongkindstraat that permanently illuminates the eastern facade of the Nieuwe Instituut at night. It is therefore completely understandable that bats avoid the boxes on this facade. Various bat species however do visit the New Garden as a foraging area. I have recorded bat activity on three of my four night safaris.

Both on my first safari on July 2 and on my third safari on July 20, my bat detector picked up echo location calls of the common pipistrelle (Pipistrellus pipistrellus) and the soprano pipistrelle (Pipistrellus pygmaeus). The peak frequency for the calls of the common pipistrelle is 42-49 kHz, while the soprano pipistrelle echolocates at 52-60 kHz. On my second safari on July 9, I only picked up the common pipistrelle. My fourth safari yielded no echo location calls at all. Temperature may play a role in this. The night of July 27-28 was relatively cool, so bats of both species may have chosen to forage somewhere closer to their residences.

On each safari I have also searched for bats above the ponds of the Nieuwe Instituut. I was hoping to find Daubenton’s bat (Myotis daubentoni) as this species is also foraging above the nearby pond behind the Boijmans van Beuningen museum. Daubenton’s bat emits echolocation calls at frequencies between 25 and 80 kHz that are loudest at 40 to 45 kHz and are reminiscent of the sound of a rattling machine gun. These bats can often be seen circling just above the water surface. Only during my third safari on July 20 I spotted a Daubenton’s bat above the large pond of the Nieuwe Instituut. I doubt the other, smaller pond will ever attract a single Daubenton’s bat as long as this pond is permanently illuminated at night by the white neon letters N-I-E-U-W. Right next to this letters a third bat box has been attached to the facade of the Nieuwe Instituut. A more ill-chosen place can hardly be imagined!